Metoda projektów badawczych
"Nie trzeba też ptaka prosić, by wyleciał, tylko klatkę mu otwórz" *
Według prof. Lilian Katz, która wprowadziła metodę projektów badawczych do pedagogiki wczesnodziecięcej i jest światowym ekspertem w tym temacie:
"Projekt to pogłębione badanie tematu lub zjawisk o dużej wartości poznawczej, warte zainteresowania dzieci. Projekt daje możliwość wykorzystania w programie nauczania wzajemnie zależnych od siebie reguł rozwojowych, uczenia się oraz nauczania małych dzieci."
Projekt realizuje zwykle niewielka grupa dzieci, czasami cały zespół, a czasem pojedyncze dziecko.
Cechy projektu:
|
Projekt adresowany jest do 4 wymiarów uczenia się dzieci:
|
Podejście projektowe odpowiada na potrzeby rozwojowe dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Dzięki projektom mogą być ujawniane i wzmocnione intelektualne potencjały, które w innych warunkach narażone są na osłabienie lub nawet utratę. Ani skłonności ani uczuć nie wykształcimy poprzez instrukcje czy wyjaśnienia. Dzieci uczą się ich przez zaangażowanie i obserwowanie ich u ważnych osób z otoczenia. Podczas gdy wiele uczuć jest wrodzonych, inne kształtują się wyłącznie poprzez doświadczanie. Oferowanie małym dzieciom formalnych instrukcji zbyt wcześnie, zbyt intensywnie i zbyt abstrakcyjnie może powodować co prawda wzrost wiedzy i umiejętności, ale też zanik dyspozycji do ich rozwijania i wykorzystywania. Uczenie się (szczególnie we wczesnych latach) związane jest z procesem przekształcania wiedzy praktycznej w deklaratywną – symboliczną. Jeśli dzieci nie mają możliwości głębokiego doświadczania niektórych zjawisk, nie rozwijają w sobie dyspozycji do poszukiwania prawdziwego, głębokiego rozumienia. Zmuszanie małych dzieci do zachowań nie całkiem dla nich zrozumiałych, może zmniejszać ich wiarę w siebie i może również zanikać gotowość do obserwowania, stawiania pytań i hipotez. Badania i obserwacje, tak jak zabawa, są naturalnym sposobem uczenia się u małych dzieci. Celem edukacji jest jak najszersze angażowanie umysłu uczącego się dziecka włączając w to jego wrażliwość estetyczną, moralną, społeczną i duchową. Gotowość dzieci do bycia zainteresowanym, zaangażowanym w wysiłek intelektualny jest wzmacniana, jeśli mają one możliwość pracy nad tematem przez dłuższy czas.
Im młodsze dzieci tym bardziej uczą się przez:
|
|
|
Należy również podkreślić, że im młodsze dzieci tym ważniejsze jest:
|
Przebieg projektu badawczego:
|
Więcej o metodzie można przeczytać w:
tlumaczeniu artykulu Prof. Lilian G. Katz Illinois University
artykule Pani Teresy Ogrodińskiej Prezeski Fundacji Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego (strona 12)
książce: Lilian G. Katz Engaging Children’s Minds, Allerton Park, 2004. Przekład: Natalia Młynek, Krzysztof Minge